محرک‌های اصلی برای توافق تاریخی لبنان و اسرائیل

فرارو- پس از یک سال گفتگو‌های غیرمستقیم رژیم صهیونیستی و لبنان با میانجی‌گری ایالات متحده آمریکا و با محوریت دستیابی به یک توافق جهت ترسیم مرز‌های دریایی میان لبنان و سرزمین‌های اشغالی فلسطین، بالاخره دو طرف به آنچه صهیونیست‌ها یک "توافق تاریخی" خوانده‌اند، دست پیدا کردند.

به گزارش فرارو؛ در این راستا، مساله میادین انرژی مورد مناقشه در شرق دریای مدیترانه و تلاش‌های مکرر اسرائیلی‌ها جهت بهره‌برداری یک‌جانبه از آن‌ها بدون در نظر گرفتن حقوق ملت لبنان، یکی از نکات اصلی و محوری بوده که ضرورت دستیابی به یک توافق را برجسته و مهم می‌ساخت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این چهارچوب، تحرکات خاص حزب الله لبنان چه از حیث اعلام هشدار به رژیم صهیونیستی و چه انجام اقداماتی نظیر اعزام سه پهپاد غیرمسلح به مناطق پیرامونی "میدان گازی کاریش"، همه و همه تل آویو را به این درک راهبردی رساندند که دستیابی به یک توافق با لبنان در این رابطه، کم هزینه‌ترین و در عین حال پایدار‌ترین راه حل جهت تسهیل روند استخراج انرژی از شرق دریای مدیترانه است.

با این همه، ناظران و تحلیلگران بر این باورند که عوامل و محرک‌های مختلفی، به ویژه رژیم صهیونیستی را واداشته‌اند تا هر چه سریع‌تر به سمت دستیابی به یک توافق با دولت لبنان جهت ترسیم مرز‌های دریایی و بهره‌برداری از میادین انرژی شرق مدیترانه (در فضای آرامش و صلح) حرکت کند. مساله‌ای که در عین حال از حاکم شدن معادلاتی جدید در روابط میان لبنان با رژیم صهیونیستی نیز حکایت دارد.

*تصویری از مناطق مورد مناقشه لبنان و رژیم صهیونیستی در شرق دریای مدیترانه. اصلی‌ترین مناطق مورد مناقشه میان انتهای نقطه H و خط موسوم به خط لبنانی که به عدد ۲۹ ختم می‌شود قرار دارد.

در این راستا، فرار در گفتگو با سید صباح زنگنه، کارشناس مسائل خاورمیانه، به ارزیابی ابعاد مختلف توافق جدید حاصل شده میان لبنان و رژیم صهیونیستی و محرک ها، پیام‌ها و تبعات این مساله پرداخته است.

متغیر‌های سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی برای دستیابی به یک توافق مرزی

سید صباح زنگنه، کارشناس مسائل خاورمیانه در ابتدا در پاسخ به این پرسش که عمده محرک‌های دستیابی به توافق ترسیم مرز‌های دریای میان لبنان و رژیم صهیونیستی چه بودند؟ گفت: «مساله مرز‌های آبی لبنان و فلسطین اشغالی، یک موضوع قدیمی است با این حال، از زمانی که به طور خاص جنبش حزب الله تهدید کرد که اگر اسرائیل بخواهد در یکی از مناطقی که جز آب‌های سرزمینی لبنان محسوب می‌شود، دست به عملیات حفاری و استخراج انرژی بزند، حزب الله نیز این حق را برای خود محفوظ می‌داند که تجهیزات و ادوات صهیونیست‌ها و شرکت‌های خارجی را که برای کار کردن به این منطقه وارد می‌شوند، هدف قرار دهد (چه به صورت موشکی و چه پهپادی)، مساله ابعاد جدی تری را به خود گرفت.»

وی افزود: «طرحِ این تهدید آن هم در یک محیط جغرافیایی که مملو از گاز طبیعی و نفت است و نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی جهت پروژه استخراج انرژی دارد، مساله‌ای به شدت هزینه زا برای اسرائیلی‌ها و طرح‌های احتمالی آن‌ها جهت بهره برداری یک‌جانبه از میادین گازی شرق مدیترانه بوده است (بدون توجه به منافع ملت لبنان).

در این فضا، بدیهی است که هیچ سرمایه گذار یا شرکت بین المللی فعال در حوزه انرژی نیز وارد منطقه نخواهد شد. این مساله در نوع خود یکی از علت‌های اساسی و مهمی است که توضیح می‌دهد چرا رژیم صهیونیستی به توافق با دولت لبنان جهت ترسم مرز‌های دریایی و قاعده‌مند کردنِ استخراج انرژی در منطقه شرق دریای مدیترانه تن داده است.»

سید صباح زنگنه در ادامه افزود: «در عین حال، باید توجه داشت از منظر سیاسی، منطقه و جهان در انتظار چندین انتخابات مهم هستند. یکی از این انتخابات‌ها در خودِ اراضی اشغالی است. در این چهارچوب، اسرائیلی‌ها به نوعی این احتمال را داده‌اند که اگر فرآیند حصول توافق با لبنان را به تاخیر بیندازند، کاملا امکان دارد که "بنیامین نتانیاهو"، در انتخابات پیروز شود و تندرو بودنِ وی نیز بدون تردید مانعی جدی جهت انعقاد یک توافق با لبنان خواهد بود.»

این کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: «از طرف دیگر، صهیونیست‌ها به دنبال این هستند که همزمان با اوج گیری بحران انرژی در قاره اروپا در پی جنگ اوکراین و تشدید تحریم‌های غرب علیه روسیه، با توجه به نزدیکی جغرافیایی خود به قاره اروپا، تا حدی سهم روسیه در زمینه گاز صادراتی به کشور‌های اروپایی را در کنترل خود بگیرند و از این طریق منابع مالی قابل توجهی را نصیب خود نمایند.

اگرچه که این پروژه نیز نمی‌تواند به صورت فوری عملیاتی شود و مقداری زمان می‌خواهد (حداقل دو یا سه سال) با این حال، صهیونیست‌ها در تلاش هستند تا از همین حالا و هر چه سریع‌تر زمینه‌های ثبات و آرامش در محیط پیرامونی میادین انرژی شرق مدیترانه را فراهم کنند تا بتوانند در پله بعد، در قالب همکاری‌های انرژی با برخی کشور‌های منطقه، در معادله تامین گاز اروپا حدی از کنشگری را از خود نشان دهند.

از این رو، فشارِ بحران انرژی در اروپا بسیار بالا است و این موضوع، هم به مقام‌های اروپایی و هم آمریکایی فشار می‌آورد که آن‌ها زودتر به عملیاتی کردنِ راه حل‌های مقابله با کمبود انرژی در اروپا بیندیشند و اقدامات میدانی خود را عملیاتی کنند.»

سید صباح زنگنه در ادامه در واکنش به این گزاره که بسیاری از متزلزل بودنِ توافق جدید میان لبنان و رژیم‌صهیونیستی سخن می‌گویند و تاکید دارند که امکان دارد صهیونیست‌ها پس از امضای توافق بار دیگر مسیر پشت پا زدن به تعهدات خود را در پیش گیرند، گفت: «باید توجه داشت که فعال شدنِ ظرفیت‌های درآمدی تازه برای لبنان به ویژه در حوزه انرژی، مخصوصا در شرایط بحرانی کنونیِ اقتصاد این کشور، تا حد زیادی برای آن حیاتی تلقی می‌شود. البته که مساله استفاده از منابع انرژی شرق دریای مدیترانه برای رژیم صهیونیستی نیز یک مساله کاملا ضروری و حیاتی است.»

وی افزود: «از این رو، هرگونه اخلال در توافق جدیدِ حاصل شده و فرآیند استخراج گاز از میادین انرژی دریای مدیترانه توسط لبنان و رژیم اسرائیل، نَه فقط برای لبنان بلکه برای رژیم صهیونیستی نیز به شدت خسارت بار خواهد بود. مساله‌ای که از برقرار شدن معادله‌ای جدید خبر می‌دهد که در قالب آن صهیونیست‌ها مجبور به رعالیت حقوق ملت لبنان هستند.

البته که افکار عمومی لبنان و به ویژه جنبش حزب الله نیز تاکید دارند که لبنان باید بر حقوق خود پافشاری کند و اجازه ندهد که کمترین میزان از قلمرو سرزمینی و منابع انرژی از دستان ملت لبنان خارج شود و هدفِ بهره برداری نامشروع اسرائیلی‌ها قرار گیرد. این مساله در نوع خود یک معادله بسیار مهم و جدید است.»

این کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: «ما پیشتر شاهد معادلات دیگری نظیر "بازدارندگی متقابل" بودیم و حزب‌الله توانست معادله "بازدارندگی رعب آور" را حاکم کند. با این حال، در شرایط کنونی، بحثِ معادله جدیدی در حوزه مسائل اقتصادی و به ویژه در حوزه انرژی مطرح است.

از این منظر، رژیم صهیونیستی اگر بخواهد در روند حصول منافع لبنان در زمینه استخراج انرژی از میادین شرق دریای مدیترانه اختلال ایجاد کند، اولین متضرر خودِ این رژیم خواهد بود و به صورت عملی با تبعات و پیامد‌های ناگواری رو به رو خواهد شد که البته چه جامعه بین المللی و چه حقوق بین الملل نیز دفاع مشروع را در صورت ماجراجویی‌های صهیونیست‌ها حق ملت لبنان به حساب خواهند آورد.

از این رو، این نوعِ جدید از معادله بازدارندگی در قالب مناسبات لبنان و رژیم صهیونیستی اکنون به وجود آمده و انتظار می‌رود که همچنان نیز ادامه داشته باشد.»

سید صباح زنگنه در پایان در مورد طرح گمانه زنی‌ها و تحلیل‌های مختلف در باب این مساله که حصول توافق جدید از سوی دولت لبنان با رژیم صهیونیستی، نوعی مشروعیت بخشی به این رژیم از سوی لبنان است گفت: «حزب‌الله لبنان بار‌ها و بار‌ها تاکید کرده که مذاکرات مرزی با واسطه آمریکایی‌ها با طرف اسرائیلی به هیچ عنوان به معنای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نیست.

در واقع لبنان اساسا به این سمت حرکت نخواهد کرد. از طرفی باید توجه داشته باشیم که مذاکره کننده اصلی از سوی طرف لبنانی، دولت این کشور است که آن هم با واسطه دولت آمریکا، در ماه‌های اخیر با اسرائیلی‌ها در مذاکره و تعامل دیپلماتیک بوده است.»

وی افزود: «در عین حال، شرکت‌های بزرگ انرژی که نامشان جهت فعالیت در میادین انرژی شرق مدیترانه مطرح است نظیر "توتال" و یا "انی"، نوعی کنسرسیوم را ایجاد کرده اند که این کنسرسیوم هم می‌تواند در حوزه میادین انرژی لبنان فعالیت داشته باشد و هم در مناطق تحت تصرف فلسطین اشغالی. از این منظر، این شرکت‌ها ملزم خواهند بود که به هر دو طرف گزارش کار، عملیات، هزینه‌ها و منافع را بدهند.»

این کارشناس مسائل خاورمیانه در پایان گفت: «لبنانی‌ها تاکید کرده‌اند که حاضر نیستند حتی یک دلار از منافع ملت لبنان در میادین انرژی این کشور به صورت نامشروع به جیب رژیم صهیونیستی منتقل شود. از این رو، بدون تردید آن‌ها در فرآیند محاسبات دقت لازم را انجام خواهند داد و مانع از سواستفاده‌های احتمالی می‌شوند.

در این راستا، اگر این شرکت‌ها بخواهند از منافع و سود خود چیزی را به رژیم صهیونیستی بدهند، این مساله‌ای است که در حوزه تصمیم‌گیری این شرکت‌ها است. با این حال، به هیچ وجه مجاز نیستند که از منافع و منابع لبنان بکاهند و بر منافع رژیم صهیونیستی بیفزایند.»

منبع: فرارو

کلیدواژه: توافق مرزی لبنان و اسرائیل میدان گازی کاریش رژیم صهیونیستی کارشناس مسائل خاورمیانه لبنان و رژیم صهیونیستی دستیابی به یک توافق شرق دریای مدیترانه استخراج انرژی مرز های دریای شرق مدیترانه میادین انرژی میان لبنان بهره برداری اسرائیلی ها صهیونیست ها توافق جدید عین حال انرژی شرق ملت لبنان مساله ای حزب الله محرک ها شرکت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۰۰۳۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آخرین وضعیت مذاکرات آتش‌بس میان حماس و اسرائیل در قاهره

رسانه‌های بین‌المللی ادعا کرده‌اند که انتظار می‌رود در چند ساعت آینده توافق آتش‌بس و تبادل اسرا اعلام شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، وبگاه شبکه خبری المیادین نوشته است که یک مقام ناشناس رژیم اسرائیل، اظهارات رسانه‌ها در مورد توافق با حماس در مورد آتش‌بس و تبادل اسرا را تکذیب کرد. در ساعات ابتدایی شنبه، رسانه‌های سعودی گزارش دادند که جنبش مقاومت حماس طی چند ساعت آینده موافقت خود را با آتش‌بس و معامله اسرا اعلام خواهد کرد.

بر اساس گزارش‌ها، حماس اعلام کرده است که آمریکا در مرحله سوم توافق به آن تضمین آتش‌بس و خروج کامل نظامیان اشغالگر اسرائیل از غزه داده است.

این مقام ناشناس رژیم صهیونیستی در گفتگو با کانال خبری اسرائیلی i24News گفته است که هنوز درباره بسیاری جزئیات از جمله اسامی اسرای فلسطینی‌ها باید مذاکره شود. وی ضمن پرداختن به خروج نیروهای ارتش اشغالگر رژیم صهیونیستی از غزه این مورد را رد کرد و گفت که رژیم صهیونیستی تضمینی نداده است و تضمین‌ها فقط از طرف واشنگتن هستند.

به نقل این مقام اسرائیلی، نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی در غزه خواهند ماند، زیرا مردم اسرائیل واقعیت متفاوتی را نمی‌پذیرند. بنا به گزارش‌ها، هیئتی از حماس شنبه به قاهره رفت تا مذاکرات میانجی‌گری در مورد آتش‌بس و تبادل اسرا را ادامه دهد.

بر اساس خبرگزاری آکسیوس، ویلیام برنز، رئیس سازمان جاسوسی سیا در سوم ماه مه وارد قاهره شد تا به میانجی‌گران مصری در مذاکره درباره توافق اسارت و آتش‌بس کمک کند. بر اساس این گزارش، سفر برنز فوریت دولت بایدن برای دستیابی سریع به توافق را نشان می‌دهد و این را لحظه‌ای حساس در مذاکرات می‌داند.

آکسیوس پیشتر گزارش داده بود که جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در روزهای اخیر تلاش‌های گسترده‌ای را برای تضمین آتش‌بس و توافق اسرا انجام داده است که به عقیده او بخش حیاتی یک طرح بسیار بزرگ‌تر در داخل و خارج از کشور است. در داخل کشور تظاهرات دانشجویی و مسئله انتخابات ریاست جمهوری و در خارج ادامه طرح عادی‌سازی روابط عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی اولویت‌های دولت بایدن هستند.

جان کربی، سخنگوی کاخ سفید در ۳۰ آوریل گفت بایدن کاملاً روی این موضوع متمرکز است و با اشاره به اینکه آتش‌بس احتمالاً راه را برای عادی‌سازی بین رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی هموار می‌کند افزود که این عادی‌سازی «باید با یک توافق شروع شود.»

رئیس دفتر سیاسی حماس به مصر اطلاع داد که هیئت مذاکره‌کننده جنبش مقاومت فلسطینی به زودی وارد مصر می‌شود و قصد دارد «مذاکرات جاری را با هدف دستیابی به توافقی که خواسته‌های مردم فلسطین را برآورده و جنگ را متوقف کند ادامه دهد.»

به گفته مقامات آمریکایی، یک معامله آتش‌بس و تبادل اسیر ممکن است شعله‌های تنش دیگر در اطراف، از جمله حملات نیروهای مسلح یمن به کشتی‌ها در دریای سرخ، خاموش کند. دستیاران ارشد بایدن گفته‌اند که این توافق ممکن است به مقاومت لبنان و حزب الله اجازه دهد تا از مرز شمالی عقب نشینی کنند.

المیادین در پایان نوشته است که آتش‌بس موقت ممکن است دائمی شود و به دولت بایدن اجازه دهد گفتگو را برای یک توافق کلان با عربستان سعودی از سر بگیرد، که مقامات آمریکا امیدوارند باعث شود نتانیاهو با تشکیل دولت فلسطین موافقت کند.

جزئیات توافق پیشنهاد شده به حماس؛ سه مرحله در ۱۲۴ روز

روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارنوت اعلام کرد که پیش‌نویس توافق پیشنهاد شده به جنبش حماس شامل آزادی ۲۰ اسیر فلسطینی محکوم به حبس ابد در مقابل هر نظامی زن اسرائیلی است.

بر اساس این توافق، جنبش حماس ۳ الی چهار نظامی زن اسرائیلی را نزد خود نگه می‌دارد و در مرحله اول ۶۰ الی ۱۰۰ اسیر فلسطینی محکوم به حبس ابد آزاد می‌شوند.

در این گزارش آمده است، توافق مطرح شده سه مرحله‌ای بوده و ۱۲۴ روز طول خواهد کشید.

در مرحله اول به مدت ۴۰ روز آتش بس ایجاد می‌شود، ۳۳ اسیر اسرائیلی در مقابل ۸۰۰ اسیر فلسطینی آزاد می‌شوند و مردم غزه به خانه‌های خود در شمال غزه باز می‌گردند.

در مرحله دوم به مدت ۴۲ روز آتش بس فوری ایجاد می‌شود، بقیه اسرای اسرائیلی از جمله چند سرباز آزاد می‌شوند، تعدادی اسیر فلسطینی آزاد می‌شوند که تعداد و هویت آن‌ها هنوز مشخص نیست.

در مرحله سوم به مدت ۴۲ روز آتش‌بس ایجاد می‌شود، اجساد تمام اسرای کشته شده اسرائیلی بازگردانده می‌شود، پیکر تمام شهدای اسیر فلسطینی پس داده می‌شود و ارتش اسرائیل از نوار غزه خارج می‌شود.

در این گزارش همچنین آمده است که رژیم صهیونیستی آماده پایبندی به پایان جنگ در این مرحله نیست.

در آخرین جزئیات مربوط به مذاکرات قاهره برای تبادل اسیران و آتش‌بس در غزه رسانه‌های مصری تاکید کردند پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات بر سر آتش‌بس و توافق تبادل اسیران در نوار غزه حاصل شده است.

پیش از این کانال خبری قاهره به نقل از یک منبع بلندپایه گزارش داد که هیئت امنیتی مصر که در روند مذاکرات اسرائیل و حماس میانجی‌گری می‌کرد در مورد بسیاری از موارد اختلاف نظر به یک چارچوب توافقی دست یافته است.

این منبع به این کانال گفت که هیئت حماس وارد مصر شده و پیشرفت محسوسی در مذاکرات حاصل شده است.

در این راستا منابعی به «عربی ۲۱» گفتند که مذاکرات آتش‌بس در غزه شاهد تحولات جدید و بی‌سابقه‌ای است که ممکن است به توافقی قریب الوقوع منجر شود، در حالی که اطلاعاتی در مورد تضمین‌های آمریکا برای متقاعد کردن حماس به امضای آن وجود دارد.

یک منبع به «عربی ۲۱» گفت: دور اول مذاکرات بعد از ظهر شنبه در مقر اطلاعات مصر در قاهره با حضور هیئت حماس و هیئت‌های قطری، مصری و آمریکایی آغاز شد.

این منبع تاکید کرد که در صورت پیشرفت، هیئت اسرائیلی به طور مستقل برای تکمیل توافق مورد انتظار که شامل مبادله اسرا و بازداشت شدگان در چارچوب سه مرحله متوالی است، فراخوانده خواهد شد.

کد خبر 750581